“Kırk sene ömrümde, otuz sene tahsilimde yalnız dört kelime ile dört kelâm öğrendim. Kelimelerden maksat, mânâ-yı harfi, mânâ-yı ismi, niyet, nazardır. Şöyle ki: Cenab-ı Hakkın masivasına, yani kâinata mânâ-yı harfiyle ve Onun hesabına bakmak lâzımdır. Mânâ-yı ismiyle ve esbap hesabına bakmak hatadır.” Mesnevi-i Nuriye s. 84(
Büyük İslâm âlimi Bediüzzaman Said Nursi Hazretlerine ait olan bu tespitler, bütün öğrendiklerinin ruhu, hülâsası ve özeti gibi olduğunu söylüyor. Mahlukata, Yaratıcıları hesabına bakmak ilim olup, insanı manen Allah’a yaklaştırırken; Allah ile bağlantısını koparıp kendi zatları hesabına bakmak, zahiren ilim iken cehalet olup, insanı Allah’tan uzaklaştırarak inkâra kadar sürüklemeye sebep olur.
“Bu kâinatta yaratılan her şey en güzeldir. Ondan güzelini tasavvur etmek mümkün değildir.” sözünü, İmam-ı Gazali’ye söylettiren şu yüksek nizam ve emsalsiz sanat, ancak “Ne güzel yaratılmış, ne kadar mükemmel Sanatkârına şahitlik ve Esma-i Hüsnasına delalet ediyor!” demekle güzelleşir. “Ne güzel'” demekle, o güzelliğin kendiliğinden olduğunu söylemek, o sanatlı varlıklardaki var olan gerçek güzelliği görmemek ve çirkinleştirmek anlamına gelir.
Risale-i Nur tefsirlerinin, okuyucularına kazandırdığı çok şeylerden birisi ve en başta geleni, yaratılmış olan her şeye mânâ-yı harfiyle ve Yaratıcı adına bakmak keyfiyetidir. Sebep-sonuç ilişkisi içinde meydana gelen varlıklar ve olaylar, insanı sebepler ve tabiatçılık dalâletine düşüremez. Çünkü, sebepler ve sonuçlar ayrı ayrı yaratılan hakikatlerdir. “Aynı şartlar altında aynı sebepler, aynı sonuçları meydana getirir.” şeklinde öğretilen bilgiler, bir safsatadan başka bir şey değildir. Zira, sebepler de, sonuçlar da İlâhi Kudret tarafından yaratılıyor. Allah, o sebepler altında dilerse yaratır, dilemezse yaratmaz.
Meselâ; geçen senenin mevsim ve iklim şartlarında zeytin, fındık ve fıstık gibi ağaçlar bol meyve verdikleri halde, bu senenin aynı şartları hazır olduğu halde meyve verememektedir. Demek, şartlar ve sebepler birer bahanedir. Sonuçları yaratan ise, âlemlerin Rabbi olan Allah’tır. (Devamı yarın)
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları) (YouTube-Sami Cebeci ile canlı Risale-i Nur dersleri)