Himalaya Dağlarının arkasındaki geniş ovaların, yaylaların ve Orta Asya bozkırlarının cengaver ve savaşçı milletleri olan Türkler, şamanist bir toplumdu. Yer tanrısı ve gök tanrısı diye iki tanrılı beşerî bir dine inanıyorlardı.
Milâdi dokuzuncu asırda Horasan ve Maverâ-ün Nehir taraflarında Müslüman Araplarla karşılaşan ve savaşan Türkler, kısa zamanda İslâm dinini tanımış ve benimsemişti. Ve tarihe mal olmuş Müslüman Türk devletlerini kurmuş ve o günden bu güne İslâm kimliğinden kat’iyen kopmamıştı.
Bin seneden beri Kur’an’ın bir bayraktarı olarak, İslâm sancağını Asya, Afrika ve Avrupa kıt’alarında şanla, şerefle dalgalandıran bu asil millet, bütün tarihi iftihar vesilelerini İslâm’da bulmuş, özellikle Anadolu topraklarının tapusunu, dinleri adına şehit kanlarıyla imzalamışlardı.
Türklük kimliğini İslâm kimliği içinde eriten ve “Bütün müminler ancak kardeştir.”İlâhi emrine uyarak, İslâm âlemine asırlarca ileri karakolluk vazifesini ve halifelik merkezliğini yapan Müslüman Türkler, dünyanın neresinde olursa olsun Müslümandı. Diğer milletler gibi, başka dine mensup olanları yoktu. Araplarda bile Hristiyan Araplar vardı. Nerede Türk varsa Müslümandı. Müslümanlıktan çıkan, Türklükten de çıkıyordu. (Macarlar gibi).
625 sene farklı dillere ve farklı ırklara hükmeden Osmanlı Devletinin ortak kimliği, genelde Müslümanlık ve Osmanlı olmaktı. Milyonlarca nüfus bu ortak kimlikte bir arada duruyor, farklı dinlere mensup olan azınlıkların hukuku, özellikle korunuyordu.
Fakat, kuvvetli ve kudretli dönemlerini geride bırakan ve Tanzimat’la birlikte yönünü kısmen Avrupa’ya çeviren Osmanlı, oraya tahsil için gönderdiği aydınların dönüşüyle, yavaş yavaş çatırdamaya başladı. Zira, oralara gidenler ırkçılık hastalığı ile geri dönüyorlardı. 2. Meşrutiyetin ilanı arefesinde iyice alevlenen ırkçılık akımları, milletin birlik ve beraberliğini tahrip eden kulüpleri ve cemiyetlerin doğmasına sebep olmuştu.
İttihad-ı İslâm ve Osmanlılık etrafında birliği temin etmeye çalışan bir kısım aydın din ve ilim adamlarına bedel, Türkçülük fikrini öne çıkarak siyasetçiler de vardı. Tükçülük ve Turancılık fikirlerini yaymaya çalışıyorlardı. Kısmen başarılı da oldular. Halbuki, millet birliğini temin eden İslâm ve vatan birliği olduğu, bundan dolayı arka plana atılmış oldu.
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları)