Müspet tenkit hakikatlerin rendelenmesine ve daha da parlayıp inkişafına sebep olurken, menfi ve yıkıcı tenkitler, mevcut güzellik ve meziyetlerin, maddi ve manevi hizmetlerin tahribini netice vermektedir.
Yıkıcı tenkitlerin verdiği dehşetli zararları bilen samimi ve müdakkik insanlar, söz ağızdan çıkmadan önce kırk defa düşünürler. Zübeyir Ağabey “Düşün söyle. Evvel düşün sonra söyle. Düşün, düşün, ne düşündüğünü de düşün. Muhakemesiz sözler, yıkıcı ve dağıtıcıdır.”ifadeleriyle, bu gerçeğe işaret ediyor. İnsanoğlu dünyayı bağlar ama ağzını bağlayamazmış. Zira, dilin kemiği yok. Onun için bazı İslâm büyükleri, dilinin altına küçük bir taş koyup, onunla diline hâkim olmayı tercih ederlermiş.
Birinci Cihan Savaşının sonlarına doğru, adamın biri demiş: “İslâm mağlup olacak, kalbi parçalanacak.” Sırf o meş’um ve uğursuz fikri doğru çıksın diye İslâm’ın mağlıbiyetini ve Kalb-i İslâm’ın parçalanmasını arzu ediyor. Bediüzzaman bu olayı naklettikten sonra diyor.” İşte size öyle dehşetli bir günah ki, ancak haşirdeki mahkeme-i kübranın adalet terazisi tartabilir.”
Bu misal gibi, insan bazı şahısları, müesseseleri ve hizmetleri değerlendirirken çok dikkatli olmalıdır. Menfi ve yıkıcı tenkit yerine, müspet ve yapıcı tenkitlerle mevcut durumun daha da güzelleşmesine çalışmalıdır. Birbirinin meziyet ve hizmetlerine nâşir olup, hizmeti Cenab-ı Hakkın razı olacağı yerlere yüceltmenin gayreti içinde olunmalıdır. Yıkıcı tenkitlerin ne sahibine ve ne de muhatabına hiç bir faydası yoktur.
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları)
