“İnsanın eline dizginini veren hayvanat-ı ehliye, insanın zaaf ve tembelliğinden bir hisse almışlar ki, yabani emsallerine kıyas edildiği vakit, azim fark görünür-yabani keçi ve öküz, ehli keçi ve öküz gibi.” Bediüzzaman’a ait olan şu tespitler, insanın çok cihetlerle zayıf noktalarını belirtiyor.
Bediüzzaman, atalet ve durgunluk zindanına düştüğümüzün sebeplerini izah ederken, sekizinci maddeye koyduğu rahat düşkünlüğü hastalığı, sanki günümüzde birinci sıraya gelmiş gibi. Umum meşakkatin anası ve umum rezaletin yuvası olarak tarif edilen meylü’r-rahat, aynı zamanda sihirli bir cellat olarak gösteriliyor. Uyuşturarak ve farkına vardırmadan manevi dünyamızı katlediyor. Halbuki, yaratılıştan heyecanlı olan insanın rahatı ancak çalışmaktadır. Hayatın çekilmez hale gelmesine en önemli sebep, atalet, yeknesaklık, işsizlik ve hareketsizliktir.
Hayatından en çok şikâyet edenlerin işsiz ve tembel insanlar olduğunu söyleyen Bediüzzaman şu misali verir: “Evet, gayet zengin ve işsiz, istirahat döşeğinde her şeyi mükemmel bir efendiden sor ‘Ne haldesin?’ Elbette, Aman vakit geçmiyor, gel bir şeş beş oynayalım’ veya ‘ Vakti geçirmek için bir eğlence bulalım’gibi müteelimâne sözleri ondan işiteceksin. Veyahut tûl-i emelden gelen, Bu şeyim eksik, keşke şu işi yapsaydım’ gibi şekvaları işiteceksin.”
“Sen bir musibetzede veya işçi ve meşakkatli bir halde olan bir fakirden sor ‘Ne haldesin?’ Aklı başında ise diyecek ki “Şükürler olsun Rabbime. İyiyim, çalışıyorum. Keşke güneş çabuk gitmeseydi, bu işi de bitirseydim! Vakit çabuk geçiyor, ömür durmuyor, gidiyor. Vâkıa zahmet çekiyorum. Fakat bu da geçer. Her şey böyle çabuk geçiyor.”diye, mânen ömür ne kadar kıymettar olduğunu, geçmesindeki teessüfle bildiriyor. Demek meşakkat ve çalışmakla, ömrün lezzetini ve hayatın kıymetini anlıyor. İstirahat ve sıhhat ise, ömrü acılaştırıyor ki, geçmesini arzu ediyor.”
“Yeknesak istirahat döşeğindeki hayat, hayr-ı mahz (hayrın ta kendisi) olan vücuttan ziyade, şerr-i mahz (şerrin ta kendisi) olan ademe (yokluğa) yakınlığı içindir ki, sahibini sıkıntıya sokar ve hayatından şikâyet ettirir.” Hayattan lezzet almak isteyenler, iman dairesinde hareketli bir hayatı tercih etmelidirler.
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları)
