Küçük sermaye ile büyük kârlar elde etmek, her insanın hayal ettiği bir neticedir. Fakat her hayal edilen şeylerin gerçekleşmesi her zaman mümkün değildir. Bu itibarla, birbirlerine çok cihetlerle yakın olan insanlar imkânlarını birleştirip, mesai tanzimi çerçevesinde iş birliğine giderler. Böylece, kendi başlarına elde etmeleri mümkün olamayan büyük neticelere ulaşırlar.
Mesai tanzimi, diğer tabirle iş bölümü ile elde edilecek harika neticelerin önemini izah noktasında, İhlâs Risalesi’nde belirtilen örnek çok dikkat çekicidir: On adam iğne yapmak için ayrı ayrı çalışmışlar. Günde her biri ancak üç iğne üretebilmişler. Sonra faaliyetlerini birleştirmişler yani şirket olmuşlar. Biri demir getirir, biri ucunu sivriltir. Biri ocağı yandırır, biri delik açar, biri ocağa sokar şeklindeki iş bölümünde, her biri cüz’i bir işle meşgul olur, meleke kazanır. Sonra bu ortak çalışmanın neticesini paylaşırlar. Her adama günde üç iğne yerine, üç yüz iğne düştüğünü görürler. Bu misal, sanatkârlar arasında, ortak çalışmanın ehemmiyetini izah için dillere destan olur.
Gerçekten seri imalât sistemi içinde üretimin yüz kat artması imkânsız değildir. Bilhassa otomobil sanayiinde her beş dakikada bir araba üretilmesi bu sırdandır. İş bölümüne dayalı bu sistem manevi hizmetlere tatbik edilse, mevcut durumun yüz kat daha gelişmesine vesile olması mümkündür. İman hizmetinde genel hedeflerle beraber, çalıştırılan ekipler için özel hedeflerin belirlenmesi de çok önem arz etmektedir. Bir hizmet mahallinde hep beraber çalışalım demek yeterli değildir.
Meselâ, atış poligonuna götürülen askerlere sadece kuzeye doğru atış yapın deyip boşa kurşun attırılmaz. Her askerin atış yapacağı küçük hedefler gösterilir. Hatta hedef tahtası içinde, on iki daireden meydana gelen küçültülmüş hedefler vardır. On ikiden vurmanın üstün başarı olduğu bilinen bir gerçektir. Bir insan, istidat ve kabiliyetini, dikkat ve gayretini ne kadar dar bir alana yoğunlaştırırsa, başarı şansı o kadar artar. Yumuşacık suyun aynı yere damlaya damlaya mermeri deldiği gibi, o da mutlaka en zor işlerin üstesinden gelir. Bu hakikate göre hareket etmek, manevi hizmetlerde de lâzımdır.
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları)
