Bu dünya sebepler âlemi olduğundan ve Allah yalnız çalışanı muvaffak ettiğinden, fiilî dua makamındaki sebepleri ihmal etmemek, bilâkis en ince teferruatına kadar riayet etmek icap eder.
Dünyevî meselelerde daha fazla neticeler elde etmek için Bediüzzaman Hazretlerinin verdiği şu örnek çok dikkat çekicidir: Dikiş iğneleri yapan on adam ayrı ayrı çalıştığı zaman günde ancak üç iğne yapabilmişler. Sonra iş bölümü yaparak o on adam birleşmişler. Biri demir getirip, biri ocak yandırıp, biri delik açar, biri ocağa sokar, biri ucunu sivriltir ve hâkezâ… Her birisi iğne yapmak sanatında yalnız cüz’i bir işle meşgul olup vakit zayi olmadığından sür’atle işini görmüş. Bu çalışmanın sonucunu taksim ettiklerinde, her birine üç iğne yerine üç yüz iğne düştüğünü görmüşler. İşte, dünyevî meselelere tatbik edilen bu mesai tanzimi ve iş bölümü manevî hizmetlere tatbik edilse, mevcut hizmetlerin yüz misli katlanması hayal olmaktan çıkar ve manevî fetihlere mazhar olunur.
İslâm dünyasının geri kalış sebeplerini sayarken, müminlerin hırs gösterip mahrumiyete düştüklerini ve mevcut servetlerini ya Avrupa kâfir zalimleri veya Asya münafıkları desiseleriyle ya çalar veya gasp eder diyen Bediüzzaman; ilerlemenin ve zenginleşmenin yolunu da şöyle tespit eder: “Belki mesailerinin tanzimine ve mabeynlerindeki (aralarındaki) emniyetin tesisine ve teavün (yardımlaşma) düsturunun teshiline (kolaylaştırılmasına)muhtaçtırlar. Bu ihtiyaç da, dinin evamir-i kudsiyesiyle (kutsal emirleriyle) ve takva ve salâbet-i diniye (dine bağlılık)ile olur.”demektedir.
Manevi hizmetleri bu ölçüler içinde değerlendirmek ve gereğini yapmak da hizmet erbabına düşüyor.
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları)
