İnsanlık tarihinin sosyolojik olarak geçirdiği beş devresinden  “Malikiyet ve serbestiyet” dönemine geldiğimiz ve içinde bulunduğumuz yakın çağda, insan hak ve hürriyetleri bir hayli ilerleme kaydetti.

1776 Amerikan İstiklâl Beyannamesi, 1789 Fransız Büyük İhtilâli ve anayasası, ikinci dünya savaşı ve sonrasındaki gelişmeler, özellikle İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi gibi Birleşmiş Milletlerin ilan ettiği hak ve hürriyetler, en göze çarpan değerler manzumesidir.

Bahsi geçen uzun süreç içinde, temel insan hak ve hürriyetleri ülke sınırlarını da aşarak, milletler arası bir problem ve dâvâ olarak ortaya çıkmış ve bunda da sivil ve geniş bir dünya kamuoyu büyük bir rol oynamıştır. Bu fikrin böylesine bir boyut kazanmasında, Amerika devlet başkanı Roosevelt’in katkısı inkâr edilemez.

İkinci dünya savaşı devam ederken kongreye sunduğu 06. 01.1941 tarihli mesajında “Fikir ve ifade hürriyeti, din ve vicdan hürriyeti, yoksulluktan kurtulma hürriyeti, korkudan kurtulma hürriyetinin” bütün dünyada gerçekleşeceği ve bu dört temel üzerine kurulu bir dünya düzeninin doğacağı günün özleyişiyle beklendiğini ifade ediyordu.

1941 Atlantik Şartı, 1942 Birleşmiş Milletler Demeci, 1946 Finlandiya’da toplanan Milletler Arası Çalışma Konferansı Demeci, 26 Haziran 1945 tarihinde San Fransisko’da imzalanan Birleşmiş Milletler Anlaşması merhalelerinden sonra, nihayet 10 Aralık 1948 tarihinde yapılan toplantıda, sekiz çekimser oya karşılık kırk sekiz oyla “Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi” tarihi bir belge olarak kabul edildi. Otuz maddeden meydana gelen bu beyannamede, belirtilen hak ve hürriyetleri de içine aldığı görülür.

En başta yaşama hakkı olmak üzere, kişi güvenliği, işkence yasağı, keyfi tutuklamanın önlenmesi, kanun önünde eşitlik, özel hayatın korunması, konut dokunulmazlığı, din ve vicdan, düşünce ve kanaat hürriyetleri, toplanma ve dernek kurma  hürriyeti, ülke yönetimine doğrudan veya temsilciler aracılığıyla katılma hakkı gibi ferdi hakların yanı sıra; sosyal güvenlik hakkı, çalışma ve işsizlikten korunma hakkı, sendika hürriyeti, ücretli tatil ve dinlenme hakkı, sağlık hakkı, öğrenim ve eğitim hakkı vesaire gibi bir çok hak ve hürriyetlerin garanti ve koruma altına alınması, bu beyannamenin en belirgin özellikleridir. (Devamı yarın)

asaynur.info  samicebeci.net  (YouTube-Sami Cebeci videoları) (YouTube-Sami Cebeci ile her akşam canlı Risale-i Nur dersleri)

 

 

 

Views: 0