Lügat karşılığı “Yavaş yürümek, nüfuz ve sirayet etmek” anlamlarına gelen deb veya debib kökünden sıfat olan dâbbe, yeryüzünde yürüyen her tür canlı mânâsındadır. Kur’an-ı Kerim’in on dört ayetinde tekil veya çoğul olarak kullanılmıştır.
Sebe Suresinin 14. ayetinde geçen dâbbetü’l arz, Süleyman peygamberin (as) asâsını yiyen “ağaç kurdu” anlamındadır. Meâlen: “Eceli gelip de Süleyman’ın ölümüne hükmettiğimizde, asâsını kemirmekte olan ağaç kurdu onun ölümünü onlara fark ettirdi. Süleyman yere düşünce cinler anladılar ki, eğer kendileri gaybı bilselerdi, o meşakkatli işe devam edip durmazlardı.”
Dabbetü’l arz meselesinde Kur’an-ı Kerim teferruatlı bilgi vermediği gibi, hadis-i şeriflerde de sağlam ve yeterli açıklama bulunmamaktadır. Eski semâvi dinlerde de bahsi geçen, fakat İsrailiyattan gelen akıl ve hikmet dışı tasvirler ve yorumlar ise, fazla bir anlam ifade etmemektedir.
Kıyamet alâmetlerinden sayılan dâbbetü’l arzın, vakti geldiğinde çıkacağına müminler olarak inanmak farzdır. Çünkü, hakkında ayet vardır. Bu meseleye kaynaklık yapan ayet ise, Neml Suresinin 82. ayetidir. Meâlen: “Söz verdiğimiz gün gelip çattığında, onlar için yerden bir canlı çıkarırız ki, kendilerine, insanların ayetlerimize kesin olarak inanmadıklarını söyler.”
Telif ettiği harika Risale-i Nur külliyatında, İslâm tarihi boyunca ittifak edilen konuları tasdik, ihtilaflı meseleleri de tashih eden Bediüzzaman Hazretleri, dâbbetü’l arz konusunda hikmete ve akla uygun izahlarda bulunmuştur. 5. Şua Risalesinin 20. meselesindeki ilginç yorum şöyledir: “Nasıl ki, Kavm-i Fir’avn’e ‘çekirge ve bit belâsı’ ve Kâbe tahribine çalışan Kavm-i Ebrehe ‘Ebabil Kuşları’ musallat olmuşlar. Öyle de: Süfyan ve deccalların fitneleriyle bilerek, severek isyan ve tuğyana ve ‘Ye’cüc ve Me’cüc’ün’ anarşistliği ile fesada ve canavarlığa giden ve dinsizliğe, küfür ve küfrana düşen insanların akıllarını başlarına getirmek hikmetiyle arzdan bir hayvan (canlı) çıkıp musallat olacak, zir ü zeber edecek. Allahü a’lem o dâbbe bir nevidir. Çünkü, gayet büyük bir tek şahıs olsa, her yerde herkese yetişemez. Demek, dehşetli bir taife-i hayvaniye olacak. Belki ‘İllâ te’külü min saate’ ayetinin işaretiyle o hayvan, dâbbetü’l arz denilen ağaç kurtlarıdır ki; insanların kemiklerini ağaç gibi kemirecek, insanın cisminde dişinden tırnağına kadar yerleşecek. Müminler iman bereketiyle ve sefahet ve su-i istimalâttan tecebbüpleriyle (kaçınmalarıyla) kurtulmasına işareten, ayet, iman hususunda o hayvanı konuşturmuş.” (Devamı yarın)
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları) (YouTube-Sami Cebeci ile her akşam canlı Risale-i Nur dersleri)
Views: 0