Etrafında toplanılması istenilen ve muhtelif zeminlerde dile getirilen rejime sahip çıkma fikrinin odak noktasını teşkil eden cumhuriyet, yönetim şekli olarak insanlığın ulaştığı en kemâl mertebedir.
Tarih boyunca devam edip gelen istibdat ve hürriyet mücadelelerinin, hürriyet lehine kazanılan ve halkın kendi kendisini idare etmesi anlamına gelen cumhuriyet rejimi, hukukun üstünlüğünden medet alan kanun hâkimiyeti, adalet unsuru ve meşveret esasına dayanır.
Muvazene-i adalete vesile olan muhalefete hayat hakkı tanıyan, vicdan ve din hürriyetinin en kâmil mânâda yaşanmasına zemin hazırlayan, temel hak ve hürriyetlere son derece önem veren, insanları teb’a olmaktan çıkarıp vatandaş haline getirerek, memleketin gerçek sahibi yapan, fikir hürriyeti, teşebbüs hürriyeti gibi daha bir çok hürriyetlerin önünü açarak, insanın mahiyetindeki istidat ve kabiliyetlerin inkişafına vesile olup, böylece iktisadî ve sosyal gelişmelere ufuk açan; maddiyatın yanında, manevi ve moral değerlerin de kökleşmesine fırsat ve imkân tanıyan cumhuriyet idaresi; bahsi geçen ve geçmeyen daha bir çok temel değer ve kriterlere sahip oluşuyla, her insanı cezp ve celbeden, özellikle dindar insanların dinleri adına sahip çıkması gereken bir idari sistemdir.
Asr-ı Saadetteki dört halifenin seçimle gelmesi, muhalefet vazifesinin doğrudan halk tarafından yapılması, hak ve hürriyetlere son derece önem verilmesi gibi daha bir çok uygulamalarıyla, o günkü İslâm’ın tatbik ettiği sistem, adı konmamış bir dindar cumhuriyet modeliydi.
Günümüzdeki cumhuriyet idarelerinin içini dolduran demokrasi prensipleriyle zenginleşen demokratik cumhuriyet kavramı, daha da tekâmül ederek ve yüce İslâm dininin hakka ve hakikate dayanan kaideleriyle de imtizaç edip, dindar bir cumhuriyet mantığında karar kılacak ve kendi iç dinamikleriyle sürekli tekâmülünü devam ettirecektir.
Böyle bir cumhuriyet anlayışına, demokrat olan herkesin ve özellikle dindarların sahip çıkması ve onun etrafında toplanması en tabii neticedir. Başka türlü yorumlar ve gayretkeşlikler beyhude bir çabadan başka bir şey değildir.
asyanur.info samicebeci.net (YouTube-Sami Cebeci videoları)
